13 Μαΐου 2025 11:05
-Τα τελευταία χρόνια γίνεται όλο και πιο διαδεδομένη η χορήγηση τεστ στα παιδιά, όχι μόνο στα πλαίσια της Ειδικής Αγωγής, αλλά και γενικότερα. Πού οφείλεται αυτό;
Η Επιστήμη έχει δώσει μεγάλη βαρύτητα στα τεστ, ακριβώς διότι ως “αποστολή” έχουν συγκεκριμένες διαπιστώσεις που βοηθούν αργότερα στην πιο γρήγορη κι αποτελεσματική υποστήριξη του παιδιού εκεί που ενδεχομένως έχει ανάγκη.
Τα τεστ μπορούν να καταγράψουν και να αξιολογήσουν τις ικανότητες του παιδιού σε διάφορους τομείς με τρόπο αξιόπιστο και λεπτομερή.
-Ποια είναι, επιγραμματικά, τα στοιχεία που χαρακτηρίζουν ένα τεστ;
Ως δοκιμασία μέτρησης ικανοτήτων ή ανίχνευσης πιθανών διαταραχών, όπως αποδίδεται περιφραστικά στα ελληνικά ο όρος “τεστ”, για βασικά συστατικά οφείλει να έχει: αντικειμενικότητα, αξιοπιστία κι εγκυρότητα. Κατά πρώτον το τεστ οφείλει να είναι αντικειμενικό, δηλαδή να μην μπορεί να επηρεαστεί με τον έναν ή τον άλλον τρόπο από προσωπικές απόψεις ή επιδιώξεις του εξεταστή. Παράλληλα, η όλη διαδικασία πρέπει να είναι αξιόπιστη που σημαίνει ότι και σε περίπτωση επαναχορήγησης μετά από ένα επιτρεπτό κάθε φορά διάστημα θα δώσει τα ίδια αποτελέσματα. Τέλος το τεστ βασίζεται σε έγκυρο πλαίσιο χορήγησης, δηλαδή μετράει ακριβώς αυτό για το οποίο έχει κατασκευαστεί βγάζοντας έξω τα όποια μη σχετιζόμενα στοιχεία. Κατά συνέπεια, τα τεστ δίνουν σαφή εικόνα των δυσκολιών που αντιμετωπίζει το παιδί, αλλά και των ιδιαίτερων ικανοτήτων με τις οποίες είναι ενδεχομένως προικισμένο.
-Θεωρείτε ότι τεστ πρέπει να χορηγούνται μόνο σε παιδιά που παρουσιάζουν κάποιες δυσκολίες, π.χ. στον λόγο, στη γραφή, στα μαθήματα, στη συγκέντρωση κλπ., ή και σε παιδιά που δείχνουν κάποια ιδιαίτερη κλίση σε έναν τομέα;
Αναμφίβολα, οι γονείς, ο/η παιδίατρος και οι εκπαιδευτικοί που πάντα πρώτοι παρατηρούν κάτι στο παιδί, δείχνουν μία ευαισθησία κι ένα ενδιαφέρον να το ψάξουν περαιτέρω, υπό την έννοια ότι είναι κάτι που φαίνεται πιο άμεσα στο παιδί. Ωστόσο, το ωφέλιμο και πολύ χρήσιμο είναι να χορηγούνται τεστ σε όλα τα παιδιά, ακόμα και σε εκείνα όπου δεν διαφαίνεται κάτι το αξιοσημείωτο, και μάλιστα σε ηλικία προσχολική αλλά και στις πρώτες τάξεις του Δημοτικού. Κι αυτό ισχύει, ώστε να υπάρξει η δυνατότητα να ανιχνευθούν έγκαιρα είτε ενδεχόμενες “κρυφές” αδυναμίες του παιδιού είτε – εξίσου σημαντικό – ενδεχόμενα δυνατά σημεία ή και ταλέντα του. Η έγκαιρη ανίχνευση και διάγνωση αποτελούν το κλειδί για τη μετέπειτα επιτυχημένη σχολική πορεία του παιδιού.
-Μπορείτε να μας πείτε επιγραμματικά ποιους τομείς στην ανάπτυξη του παιδιού καλύπτουν τα τεστ;
Τα τεστ αφορούν και καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα κομβικών τομέων για την ανάπτυξη του παιδιού, όπως:
Από τη Β΄ Δημοτικού κι έπειτα ενδείκνυνται τα τεστ νοημοσύνης που μετρούν το νοητικό δυναμικό, και στη συνέχεια τα πιο εξειδικευμένα τεστ διάγνωσης μαθησιακών δυσκολιών. Σημειώνουμε πως οι γονείς συμμετέχουν ενεργά στα τεστ των παιδιών τους μέσω ειδικών ερωτηματολογίων.
-Το πόρισμα ενός τεστ πώς προσφέρει πρακτικά στην εξέλιξη του παιδιού;
Η έγκαιρη χαρτογράφηση των δυνατοτήτων του κάθε παιδιού στον κάθε αναπτυξιακό του τομέα διευκολύνει σε πολύ μεγάλο βαθμό την όποια παιδαγωγική-θεραπευτική παρέμβαση, καθώς αυτή διευκολύνεται στο να λειτουργήσει πιο στοχευμένα καλύπτοντας τα πιθανά κενά. Κατά συνέπεια, το παιδί μπορεί κατόπιν να αποδώσει πολύ πιο στέρεα και θεαματικά στο σχολείο, στην επικοινωνία, στην κοινωνικοποίηση και γενικότερα στην καθημερινότητά του.
-Θέλετε να μας αναφέρετε κάποια από τα τεστ που χορηγείτε στο Κέντρο σας για ενημέρωση των αναγνωστών μας;
Τεστ ανίχνευσης αποκλίσεων επικοινωνίας στην πρώιμη παιδική ηλικία που διαχωρίζει την απλή καθυστέρηση λόγου από τη διαταραχή λόγου.
Τεστ σχολικής ετοιμότητας που εξετάζει κατά πόσον το παιδί είναι έτοιμο να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις του Δημοτικού από πλευράς γλωσσικής, ψυχοσυναισθηματικής και βέβαια γνωστικής.
Τεστ μέτρησης νοητικών ικανοτήτων, το οποίο όχι μόνο συνιστάται αλλά επιβάλλεται να χορηγηθεί σε παιδιά σχολικής ηλικίας που αντιμετωπίζουν μικρές ή μεγάλες δυσκολίες στα σχολικά μαθήματα, και το οποίο ταυτόχρονα επισημαίνει και ενδεχόμενες υψηλές ικανότητες ή ακόμα και ταλέντα στο παιδί.
Ειδικά γλωσσικά τεστ για παιδιά που εμφανίζουν αδυναμία στο λεξιλόγιο και στην κατανόηση.
Οπτικοαντιληπτικές δοκιμασίες ως προς τη λειτουργία της διάκρισης, της μνήμης, των χωροχρονικών κλπ., και που μπορούν να ανιχνεύσουν πιθανή βάση δυσλεξίας.
Διάφορα εξειδικευμένα τεστ ψυχολογικής εκτίμησης που στοχεύουν να διαγνώσουν αποκλίσεις συμπεριφοράς και συναισθήματος, καθώς και αδυναμία διάδρασης και κοινωνικοποίησης.
Εξίσου ουσιαστική είναι η αναλυτική ενημέρωση των γονέων, των εκπαιδευτικών, του/της παιδιάτρου, καθώς και του/της αναπτυξιολόγου ή παιδοψυχιάτρου/παιδονευρολόγου που παρακολουθεί το παιδί, σχετικά με τα αποτελέσματα του τεστ και με τα βήματα που ενδείκνυνται να ακολουθηθούν στο σχολείο, στη θεραπεία και στο σπιτικό περιβάλλον. Και στον μαγικό κόσμο των τεστ ισχύει το αξίωμα της Λογοθεραπείας “όσο νωρίτερα τόσο καλύτερα”!
Συνέντευξη στη Νίκη Μουσαμά
Δρ. Αλέξανδρος Αλεξάνδρου
Λογοθεραπευτής – Ειδικός Παιδαγωγός
