Δρ. Ιωάννης Δημητρίου | ΡΟΜΠΟΤΙΚΗ ΣΤΗ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ – ΠΑΡΟΝ ΚΑΙ ΜΕΛΛΟΝ

Η Ρομποτική Χειρουργική αποτελεί τη μεγάλη επανάσταση του 21^ου αιώνα, ανοίγοντας νέους ορίζοντες στον τομέα της χειρουργικής. Αναιρεί τους περιορισμούς του παρελθόντος, δίνοντας στον χειρουργό ελάχιστα επεμβατικά τεράστιες δυνατότητες σε δύσκολα χειρουργικά πεδία.

Η εφαρμογή της Ρομποτικής Χειρουργικής διευρύνεται σε όλο και περισσότερες ειδικότητες της χειρουργικής. Στη Γενική Χειρουργική την τελευταία δεκαετία οι ρομποτικά υποβοηθούμενες επεμβάσεις έχουν καθιερωθεί ως πρότυπο. Είναι βέβαιο πως στο προσεχές μέλλον η Ρομποτική Χειρουργική θα αποτελέσει τον “Χρυσό Κανόνα” στη χειρουργική αντιμετώπιση σύνθετων επεμβάσεων και αυτό γιατί αυξάνει την αποτελεσματικότητα της Ελάχιστα Επεμβατικής Χειρουργικής.

Σήμερα είναι εγκατεστημένα πάνω από 10.000 συστήματα ρομποτικής χειρουργικής Da Vinci (INTUITIVE) σε περισσότερες από 70 χώρες παγκοσμίως. Περίπου κάθε 15 δευτερόλεπτα πραγματοποιείται παγκοσμίως μία ρομποτικά υποβοηθούμενη χειρουργική επέμβαση. Στην Ελλάδα είναι εγκατεστημένα 20 ρομποτικά συστήματα, ο αριθμός των οποίων αυξάνεται όλο και περισσότερο.

Η Ρομποτική Χειρουργική προσφέρει όλα τα πλεονεκτήματα της Ελάχιστα Επεμβατικής  Χειρουργικής όπως μικρότερες τομές με καλύτερο αισθητικό αποτέλεσμα, μειωμένος κίνδυνος μετεγχειρητικών λοιμώξεων και κηλών, λιγότερος χρόνος γενικής αναισθησίας και μειωμένος μετεγχειρητικός πόνος με μικρότερη ανάγκη για παυσίπονα.

Το ρομποτικό σύστημα προσφέρει την υψηλής ανάλυσης τρισδιάστατη κάμερα με 10πλή μεγέθυνση σε συνδυασμό με τη σταθεροποίηση εικόνας δημιουργώντας την καλύτερη δυνατή ελάχιστα επεμβατική απεικόνιση του χειρουργικού πεδίου. Μέσω του συστήματος ελέγχου της χειρουργικής κονσόλας, οι κινήσεις των δακτύλων και των καρπών του χειρουργού μεταφέρονται ηλεκτρονικά στα χειρουργικά εργαλεία. Οι 4 χειρουργικοί βραχίονες του συστήματος χαρίζουν μεγάλη ευελιξία κινήσεων και ταυτόχρονα φιλτράρουν κάθε τρέμουλο των χεριών.

Έτσι εξασφαλίζεται:

• Mεγαλύτερος βαθμός χειρουργικής ακρίβειας
• Μειωμένη απώλεια αίματος
• Λιγότερα λειτουργικά προβλήματα, όπως ακράτια ούρων ή στυτική δυσλειτουργία

• Ταχύτερη ανάρρωση και επιστροφή στην καθημερινότητα

• Εργονομική και λιγότερο επιβαρυντική χειρουργική για τον χειρουργό

Βέβαια υπάρχουν και μελανά σημεία όπως το υψηλό κόστος σε σχέση με τη λαπαροσκοπική χειρουργική, τη μικρή διαθεσιμότητα σε ορισμένα νοσοκομεία και την μακρά εκπαίδευση των χειρουργών. Στο τελευταίο σημαντικό ρόλο παίζει η τεχνητή νοημοσύνη AI (Artificial Intelligence) η οποία με προσομοιώσεις δίνει τη δυνατότητα πραγματοποίησης χειρουργικών επεμβάσεων σε ένα εικονικό, ειδικά διαμορφωμένο περιβάλλον.

Στη Γενική Χειρουργική αυξάνεται η χρήση της Ρομποτικής Χειρουργικής για διάφορες επεμβάσεις.  

• Αυτό είναι έντονα εμφανές στην Ογκολογική Χειρουργική που προσφέρει λόγω των πλεονεκτημάτων της μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα στη θεραπεία του καρκίνου. Συγκεκριμένα στον καρκίνο παχέος εντέρου και ορθού αποδεδειγμένα τα ογκολογικά αποτελέσματα είναι αισθητά. Όλο και περισσότερο κερδίζει χώρο στην αντιμετώπιση των καρκίνων του παγκρέατος, του ύπατος, του στομάχου και του οισοφάγου.
• Λαμβάνει όλο και περισσότερο εξέχουσα θέση στη χειρουργική αντιμετώπιση παθήσεων κοιλιακού τοιχώματος (Abdominal Wall Robotic Surgery). Εφαρμόζεται στην οριστική χειρουργική αντιμετώπιση της βουβωνοκήλης, της ομφαλοκήλης, της επιγαστρικής κήλης και ειδικά στις μεγάλες και σύνθετες μετεγχειρητικές κήλες.
• Εξαιρετικά χρήσιμη έχει αποδειχθεί η ρομποτική χειρουργική στη διαχείριση της Διαφραγματοκήλης και της Γαστροοισοφαγικής Παλινδρόμησης (ΓΟΠ) όπου χειρουργούμε εκτός από την κοιλιακή χώρα και στη θωρακική κοιλότητα.
• Επίσης εκτελούνται ρομποτικά όλες οι σύγχρονες επεμβάσεις βαριατρικής, όπως το γαστρικό μανίκι (Sleeve Gastrectomy) και η γαστρική παράκαμψη (Gastric by pass).
• Ακόμα και στη χειρουργική των επειγόντων περιστατικών η ρομποτική χειρουργική καταλαμβάνει ολοένα και πιο σημαντική θέση. Πέραν των απλών επειγόντων επεμβάσεων (σκωληκοειδεκτομή και χολοκυστεκτομή) η ρομποτική τεχνολογία εφαρμόζεται πλέον με επιτυχία και σε πιο πολύπλοκα περιστατικά, όπως η διάτρηση στομάχου ή εντέρου και η αντιμετώπιση περιτονίτιδας και ειλεού.
• Στις απλές επεμβάσεις, το όφελος της Ρομποτικής Χειρουργικής, ιδιαίτερα υπό το πρίσμα του κόστους, τίθεται υπό αμφισβήτηση.

Συνοψίζοντας η ρομποτικά υποβοηθούμενη τεχνική συνιστάται κυρίως σε ογκολογικές και σύνθετες επεμβάσεις, όπου το ρομποτικό σύστημα μπορεί να αναδείξει τα πλεονεκτήματά του. Φυσικά προκειμένου να διεξαχθεί με επιτυχία η εκάστοτε επέμβαση, δε θα πρέπει να υπάρχουν αντενδείξεις από πλευράς της κατάστασης υγείας του ασθενούς. Επιπλέον, ο χειρουργός καθώς και όλη η χειρουργική ομάδα πρέπει να διαθέτουν την απαραίτητη εξειδίκευση και εκπαίδευση στις ρομποτικές τεχνικές, προκειμένου να διασφαλιστεί η μέγιστη ασφάλεια και αποτελεσματικότητα.

Η Ρομποτική Χειρουργική χρησιμοποιείται από τον άνθρωπο για τον άνθρωπο!

Δρ. Ιωάννης Δημητρίου MD PhD
Γενικός Χειρουργός
Ογκολόγος Χειρουργός

Διευθυντής Χειρουργός – Κλινική Γενικής, Ογκολογικής & Ρομποτικής Χειρουργικής Ιατρικό Κέντρο Αθηνών