Γιατρέ, γιατί χαρακτηρίζετε την παχυσαρκία “σιωπηλή πανδημία”;
Γιατί εξελίσσεται αθόρυβα, επηρεάζοντας εκατοντάδες εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως. Δεν αφορά λίγα παραπανίσια κιλά, είναι μια χρόνια νόσος που επηρεάζει βαθιά τη σωματική και ψυχική υγεία. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, πάνω από 650 εκατομμύρια ενήλικες παγκοσμίως πάσχουν από Κλινική Παχυσαρκία, αριθμός που αυξάνεται σταθερά τις τελευταίες δεκαετίες. Είναι γύρω μας – σε φίλους, συγγενείς, συναδέλφους – και συχνά δεν αντιλαμβανόμαστε πόσο σοβαρή είναι μέχρι να εμφανιστούν προβλήματα υγείας.
Ποιες είναι οι βασικές αιτίες της παχυσαρκίας;
Η παχυσαρκία έχει πολλές αιτίες, οι οποίες συνήθως συνδυάζονται: καθιστική ζωή, κακή διατροφή, άγχος, συναισθηματικό φαγητό, ορμονικές και μεταβολικές διαταραχές, ακόμη και γενετική προδιάθεση. Η σημερινή καθημερινότητα μάς οδηγεί σε εύκολες θερμίδες, πολύ στρες και ελάχιστη κίνηση. Όλα αυτά δημιουργούν ένα περιβάλλον που ευνοεί σημαντικά το αυξημένο βάρος.
Είναι η παχυσαρκία ζήτημα εμφάνισης;
Όχι. Είναι πάνω από όλα ιατρικό πρόβλημα. Συνδέεται με σοβαρές ασθένειες όπως ο διαβήτης τύπου 2, η υπέρταση, οι καρδιοπάθειες, η υπνική άπνοια κ.α. Γι’ αυτό και αποκαλείται συχνά “μητέρα πολλών νοσημάτων”.
Τι περιλαμβάνει η συντηρητική αντιμετώπιση της παχυσαρκίας;
Περιλαμβάνει αλλαγή στις διατροφικές συνήθειες, άσκηση, ψυχολογική υποστήριξη, όμως για πολλούς ανθρώπους με χρόνια και σοβαρή παχυσαρκία, αυτές οι μέθοδοι δεν καταφέρνουν να εξασφαλίσουν σταθερή και μακροχρόνια απώλεια βάρους. Εκεί χρειάζονται πιο στοχευμένες λύσεις.
Πότε εξετάζουμε το ενδεχόμενο μεταβολικής ή βαριατρικής επέμβασης;
Όταν το βάρος έχει αρχίσει να επηρεάζει την υγεία, την καθημερινότητα ή την ψυχολογία ενός ανθρώπου και οι επαναλαμβανόμενες προσπάθειες απώλειας βάρους αποτυγχάνουν. Επίσης όταν έχουν εμφανιστεί προβλήματα όπως ζάχαρο, πίεση, υπνική άπνοια ή δυσκολία στην κίνηση. Τότε, η επέμβαση μπορεί να δώσει μια πραγματική, ασφαλή και αποτελεσματική λύση.
Τι είναι οι μεταβολικές και βαριατρικές επεμβάσεις;
Πρόκειται για σύγχρονες, ελάχιστα επεμβατικές χειρουργικές επεμβάσεις που στοχεύουν είτε στη μείωση της ποσότητας τροφής που μπορεί να καταναλώσει ένα άτομο είτε στην τροποποίηση της απορρόφησης των υδατανθράκων και λιπών στο έντερο, που αποτελούν 2 εκ των 3 βασικές πηγές ενέργειας, πέραν των σακχάρων. Πέρα από την απώλεια βάρους, οι επεμβάσεις αυτές έχουν σημαντική επίδραση και στη θεραπεία των μεταβολικών νοσημάτων (διαβήτης, υπέρταση, κλπ), γι’ αυτό και ονομάζονται “μεταβολικές”.
Υπάρχουν πολλά είδη επεμβάσεων; Πώς επιλέγεται ποια είναι κατάλληλη;
Ναι, υπάρχουν διαφορετικές επεμβάσεις – όμως η επιλογή δεν είναι ίδια για όλους.
Βασίζεται σε έναν συγκεκριμένο ιατρικό αλγόριθμο, ο οποίος λαμβάνει υπόψη:
- τη γενική υγεία και τα προβλήματα που ήδη υπάρχουν
- τις διατροφικές συνήθειες και τον τρόπο ζωής
- τη λειτουργία του μεταβολισμού
- την ανατομία του πεπτικού συστήματος
- ψυχολογικούς και κοινωνικούς παράγοντες
- τη συνεργασία και τις ανάγκες του ασθενούς
- Η εμπειρία του χειρουργού και η πολυεπιστημονική ομάδα καθορίζουν τη σωστή, εξατομικευμένη επιλογή.
Ποια είναι τα πραγματικά αποτελέσματα αυτών των επεμβάσεων;
Τα στατιστικά είναι ξεκάθαρα:
Οι ασθενείς χάνουν 75–80% του υπερβάλλοντος βάρους και πολύ συχνά βλέπουν πλήρη ύφεση ή σημαντική βελτίωση νοσημάτων όπως ο διαβήτης, η υπέρταση, η υπνική άπνοια και η υψηλή χοληστερίνη.
Πέρα από αυτό, βελτιώνεται ο ύπνος, η ενέργεια, η κινητικότητα, η ψυχολογία και η συνολική ποιότητα ζωής — ενώ αυξάνεται και το προσδόκιμο ζωής.
Είναι ασφαλείς; Τι απαιτείται πριν και μετά την επέμβαση;
Ναι, όταν γίνονται από εξειδικευμένο χειρουργό και με την υποστήριξη οργανωμένης ομάδας. Η διαδικασία δεν περιορίζεται στο χειρουργείο. Απαιτεί συνεργασία με καρδιολόγο, πνευμονολόγο, παθολόγο, ενδοκρινολόγο, ψυχίατρο, ψυχολόγο και άλλους ειδικούς υγείας, όπως διατροφολόγος κλπ.
Η σωστή προετοιμασία και η μετεγχειρητική παρακολούθηση είναι το “κλειδί” της επιτυχίας.
Είναι η βαριατρική επέμβαση “η εύκολη λύση”;
Η χειρουργική δεν υποκαθιστά την προσπάθεια. Τη διευκολύνει κατακόρυφα, τη σταθεροποιεί και την κάνει αποτελεσματική. Η δέσμευση για υγιεινές συνήθειες, η υπομονή και η συνεχής παρακολούθηση μετατρέπουν τη διαδικασία σε πραγματική ευκαιρία για μια νέα ζωή, με βελτιωμένη υγεία, ψυχολογία και ποιότητα ζωής.
Με λίγα λόγια: η επέμβαση ανοίγει το δρόμο, αλλά η διαδρομή ανήκει στον ίδιο τον άνθρωπο — και τα αποτελέσματα ανταμείβουν κάθε προσπάθεια.
Ποιο μήνυμα θέλετε να δώσετε στους αναγνώστες;
Η κλινική παχυσαρκία είναι σοβαρή, πολυσυστηματική, αλλά αντιμετωπίσιμη νόσος. Η σωστή ενημέρωση, η έγκαιρη παρέμβαση και η συνεργασία με μια εξειδικευμένη ομάδα μπορούν να αλλάξουν θεαματικά την υγεία και την ποιότητα ζωής.
Το σημαντικότερο βήμα είναι το πρώτο: να ζητήσει ο/η ασθενής βοήθεια, χωρίς ενδοιασμό.
Στη Χειρουργική Κλινική Νοσογόνου Παχυσαρκίας και Μεταβολικών Διατραχών εξειδικευόμαστε στη ολόπλευρη και καθολική αντιμετώπιση της κλινικής παχυσαρκίας, υπό τη διεύθυνσή μου και την προσωπική μου πιστοποίηση ως Χειρουργού Αριστείας, όπως και της Κλινικής, ως Κέντρου Αριστείας από το European Accreditation Council for Bariatric Surgery της IFSO.
Ξεχωρίζουμε για την εφαρμογή των τελευταίων Eπιστημονικών εξελίξεων και την τήρηση διεθνών προτύπων στον τομέα της Βαριατρικής και Μεταβολικής χειρουργικής, με στόχο σε συνεργασία με την Διεπιστημονική ομάδα μας την εξατομικευμένη προσέγγιση και πλήρη φροντίδα των ασθενών καθ’ όλη τη διάρκεια της θεραπείας τους, εξασφαλίζοντας την υψηλότερη ποιότητα φροντίδας.
Ηλίας Κων. Σδράλης, MD, MSc, PhD, IFSO-EC SOEBMS
Δντης Χειρουργικής Κλινικής Νοσογόνου Παχυσαρκίας & Μεταβολικών
Διαταραχών Ιατρικού Διαβαλκανικού Κέντρου Θεσσαλονίκης
Χειρουργός Αριστείας στη Βαριατρική & Μεταβολική Χειρουργική
Στρατιωτικός Βαριατρικός Χειρουργός – Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Πατρών
Εξειδικευθείς στη Χειρουργική Ογκολογία & καλοήθεις παθήσεις Οισοφάγου – Στομάχου
Broomfield Hospital NHS Trust, Mid Essex Hospital Services NHS, Ηνωμένο Βασίλειο