13 Ιανουαρίου 2022 15:53
Εξωσωματική γονιμοποίηση FREEZE ALL
Τεράστιες πρόοδοι έχουν συντελεστεί στην υποβοηθούμενη αναπαραγωγή από τον Ιούλιο του 1978, οπότε γεννήθηκε το πρώτο παιδί με εξωσωματική γονιμοποίηση. Η καινοτόμος πρακτική της ταχείας κρυοσυντήρησης, γνωστή και ως υαλοποίηση (vitrification), η οποία εξασφαλίζει την ανάκτηση σχεδόν όλων των εμβρύων μετά την απόψυξη, αντικατέστησε προοδευτικά την βραδεία κρυοσυντήρηση (slow freezing). Το γεγονός αυτό έδωσε μεγάλη ώθηση στην τεχνική της κρυοσυντήρησης όλων των εμβρύων, γνωστή διεθνώς ως Freeze All.
ΚΡΥΟΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΕΜΒΡΥΩΝ – FREEZE ALL
Η εξωσωματική γονιμοποίηση περιλαμβάνει τη φαρμακευτική διέγερση των ωοθηκών, την ωοληψία, τη γονιμοποίηση, την καλλιέργεια των εμβρύων, την εμβρυομεταφορά και την κρυοσυντήρηση των πλεοναζόντων εμβρύων. Με την πρακτική Freeze All, η διασικασία της εξωσωματικής γονιμοποίησης διακόπτεται πριν την εμβρυομεταφορά και όλα τα έμβρυα καταψύχονται με στόχο την μεταφορά τους στην ενδομητρική κοιλότητα μετά από απόψυξη σε επόμενο κύκλο. Η τεχνική αυτή τα τελευταία χρόνια κερδίζει συνεχώς έδαφος σε πολλά Κέντρα Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής. Ιστορικά, η πρώτη γέννηση παιδιού από κρυοσυντηρημένο έμβρυο επιτεύχθηκε το 1984. Το έμβρυο αυτό είχε κρυοσυντηρηθεί με τη βραδεία τεχνική (slow freezing). Λίγα χρόνια αργότερα, το 1990, ακολούθησε η πρώτη γέννηση παιδιού από κρυοσυντηρημένο έμβρυο με τη μέθοδο της υαλοποίησης.
ΓΙΑ ΠΟΙΟ ΛΟΓΟ FREEZE ALL
Η τεχνική Freeze All, στηρίζεται στη διαπίστωση ότι η φαρμακευτική διέγερση των ωοθηκών συνεπάγεται την αύξηση των ορμονών, οιστρογόνων και προγεστερόνης, η οποία σε ένα σημαντικό ποσοστό κύκλων θα έχει ως αποτέλεσμα την επιταχυνόμενη και ασύγχρονη ανάπτυξη του ενδομητρίου και αυτό με τη σειρά του την πιθανή απώλεια του παραθύρου εμφύτευσης. Πέραν τούτου όμως, η φαρμακευτική ωοθηκική διέγερση φαίνεται ότι τροποποιεί την έκφραση γονιδίων στο ενδομήτριο και προκαλεί ανοσολογικές και επιγενετικές αλλαγές που σχετίζονται με την εμφύτευση αλλά και την ανάπτυξη του πλακούντα. Οι επιδράσεις αυτές είναι πιθανόν να επηρεάζουν αρνητικά την έναρξη της κύησης και την ομαλή εξέλιξη αυτής.
ΠΟΤΕ ΕΦΑΡΜΟΖΕΤΑΙ
Η πρακτική Freeze All αρχικά εφαρμόστηκε σε γυναίκες που ήταν υποψήφιες για εκδήλωση του συνδρόμου υπερδιέγερσης των ωοθηκών. Το τελευταίο αποτελεί επιπλοκή της εξωσωματικής γονιμοποίησης, την οποίαν η τεχνική Freeze All έχει ουσιαστικά εξαλείψει!
Στα χρόνια που ακολούθησαν η τεχνική εφαρμόστηκε στη διατήρηση της γονιμότητας κυρίως σε ογκολογικές ασθενείς και στη συλλογή εμβρύων σε πτωχές απαντήτριες στη φαρμακευτική ωοθηκική διέγερση για τη διενέργεια μίας εμβρυομεταφοράς περισσότερων του ενός εμβρύων στο εγγύς ή απώτερο μέλλον. Επιπλέον, ένδειξη της τεχνικής αποτέλεσε η αύξηση της προγεστερόνης 2 ημέρες πριν την ωοληψία, που οδηγεί σε ένα πιθανά δυσμενές ενδομητρικό περιβάλλον από πλευράς εμφύτευσης. Πιο πρόσφατα, με την μετάθεση της βιοψίας των εμβρύων για προεμφυτευτικό έλεγχο από την 3η στην 5η ημέρα μετά την ωοληψία, η πρακτική Freeze All βρήκε περαιτέρω εφαρμογή με την κρυοσυντήρηση όλων των εμβρύων αναμένοντας το αποτέλεσμα της βιοψίας για εμβρυομεταφορά των “υγιών” εμβρύων σε επόμενο κύκλο.
ΥΠΕΡ & ΚΑΤΑ
Το ζευγάρι που μπαίνει σε ένα Κέντρο Υποβοηθουμενης Αναπαραγωγής, επιθυμεί να γνωρίζει το ποσοστό της επιτυχίας όλου του εγχειρήματος, δηλαδή σε ποιο ποσοστό θα φύγουν “με παιδί” από αυτό. Προς τούτο, ενδεχομένως η καλύτερη παράμετρος για την ενημέρωσή τους θα ήταν το συσσωρευτικό ποσοστό γέννησης ζώντος νεογνού από έναν κύκλο ωοθηκικής διέγερσης-ωοληψίας συμπεριλαμβανομένων όλων των εμβρυομεταφορών που θα προκύψουν από αυτόν. Πρόσφατη αναδρομική μελέτη με 20687 γυναίκες βρήκε γέννηση ζώντος νεογνού σε ποσοστό 90,09%, εάν κατά την ωοληψία ληφθούν >25 ωάρια, 86,88% εάν ληφθούν 20-25, 80,86% εάν ληφθούν 16-20, 73,22% εάν ληφθούν 11-15, 58.36% εάν ληφθούν 6-10 και 20,60% εάν ληφθούν 1-5ωάρια! Είναι προφανές ότι σημαντικό ρόλο στην επιτυχία διαδραματίζουν τα ωοθηκικά αποθέματα, που καθορίζουν σε μεγάλο βαθμό την ωοθηκική απάντηση στη φαρμακευτική ωοθηκική διέγερση. Συνεπώς, τα ποσοστά επιτυχίας της τεχνικής Freeze All είναι εξίσου καλά αν όχι καλύτερα συγκρινόμενα με την κλασσική προσέγγιση “Ωοληψια & Εμβρυομεταφορά”. Επιπλέον,η σύνδεση της τεχνικής Freeze All με τη μείωση των περιγεννητικών επιπλοκών (πρόωρων, μικρών για την ηλικία κύησης, χαμηλού βάρους γέννησης νεογνών) αποτέλεσε ακόμη έναν λόγο για τη στήριξή της στην καθημερινή κλινική πράξη.
Μειονέκτημα της τεχνικής Freeze All αποτελεί η καθυστέρηση ολοκλήρωσης του κύκλου εξωσωματικής γονιμοποίησης με την εμβρυομεταφορά. Επιπλέον, η τεχνική αυτή συνδέεται με μικρή αύξηση του κόστους της διαδικασίας λόγω του κόστους της κρυοσυντήρησης, αλλά και της ανάγκης προετοιμασίας του ενδομητρίου για εμβρυομεταφορά μετά από απόψυξη σε επόμενο κύκλο, αν και τούτο συχνά εξομαλύνεται σε συνεννόηση με το γιατρό. Τα μειονεκτήματα όμως αυτά, επί της ουσίας αντιπαρέρχεται η ελαχιστοποίηση της πιθανότητας εμφάνισης του συνδρόμου υπερδιέγερσης των ωοθηκών, που δίνει τη δυνατότητα εντονότερης φαρμακευτικής διέγερσης των ωοθηκών με στόχο την ανάκτηση όσο το δυνατό περισσότερων ωαρίων για την δημιουργία αντίστοιχα όσο το δυνατόν περισσότερων εμβρύων, από τα οποία μετά από απόψυξη και εμβρυομεταφορά, ένα ζευγάρι θα μπορούσε να ολοκληρώσει την οικογένειά του από έναν και μόνο κύκλο εξωσωματικής γονιμοποίησης!
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
Η τεχνική Freeze All, όπου όλα τα έμβρυα καταψύχονται για εμβρυομεταφορά σε επόμενο κύκλο προς αποφυγή του πιθανά δυσμενούς ενδομητρικού περιβάλλοντος λόγω της φαρμακευτικής ωοθηκικής διέγερσης, έχει ήδη βρει το χώρο της στη καθημερινή κλινική πρακτική. Τα ποσοστά επιτυχίας της τεχνικής Freeze All είναι εξίσου καλά αν όχι καλύτερα συγκρινόμενα με την κλασσική προσέγγιση “Ωοληψια & Εμβρυομεταφορά”. Το συσωρευτικό ποσοστό γέννησης ζώντος νεογνού από έναν κύκλο εξωσωματικής γονιμοποίησης φαίνεται δελεαστικό με την πρακτική Freeze All και τούτο πιθανά προσεγγίζει περισσότερο τις επιθυμίες του υπογόνιμου ζευγαριού.
DR PARTSINEVELOS ΙΔΙΩΤΙΚΟ ΙΑΤΡΕΙΟ Ε.Ε.
