Το να έχει ένας ασθενής το καλύτερο αποτέλεσμα από τη χειρουργική επέμβαση αντικατάστασης μίας άρθρωσης (αρθροπλαστική) – είτε πρόκειται για το ισχίο, το γόνατο ή οποιαδήποτε άλλη άρθρωση – εξαρτάται από πολλούς παράγοντες πριν, κατά τη διάρκεια και μετά την επέμβαση.
Ακολουθούν μερικά σημαντικά βήματα και συμβουλές για το βέλτιστο αποτέλεσμα:
1. Προεγχειρητική προετοιμασία
- Συμβουλευτείτε τον χειρουργό σας: Βεβαιωθείτε ότι συνεργάζεστε με έναν έμπειρο χειρουργό που κατανοεί τις ατομικές σας ανάγκες. Ρωτήστε για τον τύπο της αρθροπλαστικής που χρησιμοποιείται, τη χειρουργική τεχνική και τυχόν ιδιαιτερότητες για την περίπτωσή σας.
- Φυσική προετοιμασία: Η ενδυνάμωση των μυών γύρω από την άρθρωση πριν από τη χειρουργική επέμβαση μπορεί να βοηθήσει στην ανάρρωση. Η φυσικοθεραπεία ή οι ασκήσεις που συνιστά ο γιατρός σας μπορούν να βελτιώσουν τον μυϊκό τόνο και την ευλυγισία.
- Υγιές βάρος: Εάν είστε υπέρβαροι, η απώλεια έστω και μικρής ποσότητας βάρους μπορεί να μειώσει το στρες στην άρθρωση μετά την επέμβαση, βοηθώντας τόσο στην ανάρρωση όσο και στα μακροπρόθεσμα αποτελέσματα.
- Κόψτε το κάπνισμα: Το κάπνισμα μπορεί να επιβραδύνει την επούλωση και να αυξήσει τον κίνδυνο επιπλοκών, επομένως η διακοπή πολύ πριν από τη χειρουργική επέμβαση είναι ζωτικής σημασίας.
- Διαχειριστείτε τις χρόνιες παθήσεις: Καταστάσεις όπως ο διαβήτης ή οι καρδιακές παθήσεις θα πρέπει να ελέγχονται καλά πριν από τη χειρουργική επέμβαση για να αποφευχθούν τυχόν επιπλοκές.
2.Κατά τη διάρκεια της χειρουργικής επέμβασης
- Επιλέξτε τη σωστή χειρουργική προσέγγιση: Ρωτήστε τον χειρουργό σας για τις διαφορετικές χειρουργικές τεχνικές που είναι διαθέσιμες για την πάθησή σας. Οι ελάχιστα επεμβατικές επεμβάσεις, εάν είναι κατάλληλες, μπορεί να οδηγήσουν σε ταχύτερη ανάρρωση και λιγότερη βλάβη των ιστών.
- Επιλογές αναισθησίας: Συζητήστε τις επιλογές σας για αναισθησία. Μερικοί άνθρωποι αναρρώνουν γρηγορότερα με περιοχική αναισθησία, αλλά αυτό εξαρτάται από το ιατρικό ιστορικό σας και τον τύπο της χειρουργικής επέμβασης.
3. Μετεγχειρητική Φροντίδα
- Ακολουθήστε το πλάνο ανάρρωσής σας: Η αυστηρή τήρηση του πρωτοκόλλου αποκατάστασης του γιατρού σας είναι το κλειδί. Αυτό περιλαμβάνει την ανάπαυση, τη φροντίδα τραυμάτων, την άσκηση και ενδεχομένως κάποια φαρμακευτική αγωγή.
- Άσκηση & Φυσικοθεραπεία: Η άσκηση, ή με την μορφή ασκήσεων στο σπίτι είτε με τη μορφή φυσικοθεραπείας, είναι απαραίτητη για την ανάκτηση δύναμης, κινητικότητας και ευελιξίας. Είναι σημαντικό να το ξεκινήσετε μόλις το συστήσει ο γιατρός σας. Όσο νωρίτερα ξεκινήσετε την αποκατάσταση, τόσο καλύτερη τείνει να είναι η ανάρρωσή σας.
- Διαχείριση του πόνου: Ο πόνος μετά την επέμβαση είναι φυσιολογικός, αλλά η σωστή διαχείρισή του είναι σημαντική. Ακολουθήστε το σχέδιο διαχείρισης του πόνου του γιατρού σας, το οποίο μπορεί να περιλαμβάνει φάρμακα, παγοκύστες ή διατάσεις.
- Αποφύγετε δραστηριότητες με κραδασμούς: Αρχικά, μετά την αντικατάσταση της άρθρωσης, είναι σημαντικό να αποφεύγετε δραστηριότητες που ασκούν υπερβολική πίεση στη νέα άρθρωση (όπως το τρέξιμο ή το άλμα). Συνήθως συνιστώνται δραστηριότητες όπως το κολύμπι ή η ποδηλασία.
- Τακτική παρακολούθηση: Οι τακτικοί έλεγχοι με τον χειρουργό σας είναι απαραίτητοι για την παρακολούθηση της διαδικασίας επούλωσης, τον έλεγχο για επιπλοκές και την πραγματοποίηση οποιωνδήποτε απαραίτητων προσαρμογών στο σχέδιο ανάρρωσής σας.
4. Μακροχρόνια Φροντίδα
- Διατηρήστε έναν υγιεινό τρόπο ζωής: Το να παραμείνετε δραστήριοι και με υγιές βάρος είναι ζωτικής σημασίας για την παράταση της διάρκειας ζωής της αρθροπλαστικής σας. Η άσκηση που δυναμώνει τους μύες χωρίς να βλάπτει την άρθρωση είναι ιδανική.
- Παρακολούθηση για επιπλοκές: Μπορεί να εμφανιστούν λοιμώξεις, θρόμβοι αίματος ή προβλήματα με την πρόθεση (όπως χαλάρωση), επομένως είναι σημαντικό να παρακολουθείτε τυχόν νέα ή ασυνήθιστα συμπτώματα. Ειδοποιήστε αμέσως το γιατρό σας εάν κάτι φαίνεται να μην πάει καλά.
5. Νοοτροπία και υπομονή
- Να είστε υπομονετικοί με την πρόοδό σας: Η πλήρης αποκατάσταση της αρθροπλαστικής μπορεί να διαρκέσει μήνες. Η διανοητική προετοιμασία και οι ρεαλιστικές προσδοκίες θα σας βοηθήσουν να παραμείνετε συγκεντρωμένοι και παρακινημένοι κατά τη διάρκεια της διαδικασίας.
- Θετική διάθεση: Η θετικές στάση και ο καθορισμός ρεαλιστικών ορόσημων μπορούν να σας βοηθήσουν να παραμείνετε αφοσιωμένοι στην αποκατάστασή σας. Η τήρηση ενός τακτικού προγράμματος άσκησης και αποκατάστασης θα σας κρατήσει σε καλό δρόμο.
Κάθε αποκατάσταση είναι διαφορετική και μερικοί άνθρωποι βιώνουν αναποδιές. Αλλά με τα σωστά βήματα και την υποστήριξη, η συντριπτική πλειοψηφία των ανθρώπων βλέπει ουσιαστικές βελτιώσεις στον πόνο, την κινητικότητα και την ποιότητα ζωής μετά την επέμβαση.
Γεώργιος Ρενιέρης, MD, MSc, PhD
Ορθοπεδικός Χειρουργός Τραυματολόγος
Διευθυντής Ορθοπεδικής Κλινικής, Ιατρικό Κέντρο Ψυχικού
Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών
