Ήλιος: Οφέλη, βλάβες, προστασία

18 Ιουλίου 2023 12:54

Ο ήλιος, πηγή ζωής και ψυχικής ανάτασης, μπορεί να προκαλέσει επίσης σοβαρές και ανεπανόρθωτες βλάβες στο δέρμα. Για τα οφέλη αλλά και για τις βλάβες που μπορεί να προκαλέσει η χωρίς προστασία έκθεσή μας στην ηλιακή ακτινοβολία, μιλάει στο Ciao Magazine η δερματολόγος Παναγιώτα Μανωλάκου.

-Ποια είναι τα οφέλη του ήλιου στο δέρμα μας κα Μανωλάκου;

-Ποιες οι διαφορές μεταξύ της ακτινοβολίας UVA και UVB; Ποιες βλάβες προκαλεί η καθεμιά από αυτές;

Η ηλιακή ακτινοβολία χωρίζεται ανάλογα με το μήκος κύματος σε υπεριώδη (UVA και UVB), ορατό φάσμα και υπέρυθρη (IR) που μας ζεσταίνει. Από τις παραπάνω ακτινοβολίες οι υπεριώδεις UVA και UVB είναι οι πιο βλαβερές. Η UVB ακτινοβολία προκαλεί άμεσο ερύθημα ή έγκαυμα που καταλήγει σε μαύρισμα.

Άλλες σοβαρές επιπτώσεις είναι οι φωτοδερματοπάθειες ή φωτοαλλεργίες σε συνδυασμό με λήψη κάποιων φαρμάκων ή με τοπική χρήση καλλυντικών ή αρωμάτων.

Προκαλεί επίσης επιδείνωση ήδη υπαρχουσών δερματοπαθειών όπως ο ερυθηματώδης λύκος, ο απλός έρπης, η ροδόχρους νόσος κ.ά.

Η UVA ακτινοβολία προκαλεί επίσης προσωρινό μαύρισμα που όμως δεν προστατεύει από το πιθανό έγκαυμα της UVB. Επίσης εισέρχεται πιο βαθιά στο δέρμα και είναι υπεύθυνη για τις πιο σοβαρές μακροπρόθεσμες βλάβες.

-Ποιες είναι λοιπόν οι απώτερες δυσμενείς επιδράσεις του ήλιου στο δέρμα μας;

Ξεκινώντας από τις πιο σοβαρές αυτές είναι τρεις:

Α. καρκινογένεση, Β. ανοσοκαταστολή, Γ. φωτογήρανση. Να ξεκαθαρίσουμε από την αρχή ότι όλες αυτές οι δυσμενείς επιδράσεις εξαρτώνται από τον φωτότυπο του δέρματος και τον χρόνο έκθεσης στον ήλιο κατά τη διάρκεια όλης της ζωής.

Α. Καρκινογένεση: Το Βασικοκυτταρικό και το Ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα που είναι οι πιο συχνοί κακοήθεις όγκοι του δέρματος, αλλά και το Μελάνωμα που είναι η πιο σοβαρή μορφή καρκίνου του δέρματος ευνοούνται από τη χρόνια έκθεση στον ήλιο χωρίς προστασία. Ειδικά για το Μελάνωμα που δεν εμφανίζεται μόνο στις εκτεθειμένες στον ήλιο περιοχές του δέρματος πρέπει να επισκεπτόμαστε το δερματολόγο για έλεγχο τουλάχιστον μια φορά το χρόνο.

Β. Ανοσοκαταστολή: Τόσο η UVA όσο και η UVB ακτινοβολία καταστέλλουν τους αμυντικούς μηχανισμούς του οργανισμού με αποτέλεσμα να προάγουν ή να επιδεινώνουν τα αυτοάνοσα νοσήματα και όλες τις κακοήθειες.

Γ. Φωτογήρανση: Προκαλείται λέπτυνση του δέρματος, καταστροφή των κολλαγόνων και ελαστικών ινών αυτού που έχουν σαν συνέπεια την πρόωρη εμφάνιση ρυτίδων, κηλίδων, πανάδων και ευρυαγγειών.

Για όλες τις παραπάνω βλάβες της φωτογήρανσης ο δερματολόγος έχει σήμερα στη διάθεσή του πολλές και αποτελεσματικές μεθόδους αντιμετώπισης.

-Με τι κριτήρια επιλέγουμε κάποιο αντιηλιακό;

Επιλέγουμε αντιηλιακό ευρέος φάσματος (έναντι της UVA και UVB), με δείκτη προστασίας (SPF) ανάλογο του φωτοτύπου μας, του τύπου δέρματός μας (ξηρό ή λιπαρό) και των πιθανών προβλημάτων της επιδερμίδας μας (ακμή, πανάδες, ευρυαγγείες, ρυτίδες). Σήμερα οι φαρμακευτικές εταιρίες καλλυντικών έχουν αναπτύξει μεγάλη γκάμα προϊόντων που απευθύνονται σε κάθε τύπο δέρματος.

-Ποιες οι συμβουλές σας για αποτελεσματική προστασία από τον ήλιο τώρα το καλοκαίρι;

Αρχικά πρέπει να θυμόμαστε ότι η αποτελεσματική προστασία ξεκινάει από μέσα μας! Ακολουθώντας έναν υγιεινό τρόπο ζωής και κτίζοντας γερό ανοσολογικό σύστημα προστατευόμαστε από όλους τους  εξωτερικούς εχθρούς στους οποίους συμπεριλαμβάνεται και ο ήλιος.

Πιο ειδικά:

Αποφυγή έκθεσης στον ήλιο ιδανικά μεταξύ 11π.μ. – 4μ.μ.

Αντιηλιακό ανάλογα με την τύπο δέρματος σε επαρκή ποσότητα και συχνή ανανέωση ιδίως μετά το κολύμπι η την άθληση

Το αντιηλιακό να εφαρμόζεται μισή ώρα νωρίτερα πριν την έκθεση μας στον ήλιο

Ρούχα ανοιχτόχρωμα και με πυκνή ύφανση

Η ομπρέλα προστατεύει σχετικά, ανάλογα με το χρώμα της και το είδος του υφάσματος

Προσοχή στην αντανάκλαση από την άμμο και το νερό

(Το καπέλο δεν προστατεύει από την ακτινοβολία που αντανακλάται )

Προσοχή στα παιδιά που είναι πιο ευαίσθητα

Χρησιμοποιείστε ειδικά παιδιατρικά αντιηλιακά με αποκλειστικά φυσικά φίλτρα και προστατεύστε τα με ένα t shirt

Για την ακμή είναι απαραίτητο το αντιηλιακό. Προσοχή, όχι σε λιπαρές υφές αλλά λεπτόρρευστες η σε μορφή τζελ

Μην ξεχνάτε τα σωστά γυαλιά ηλίου που απορροφούν τις υπεριώδεις ακτίνες.

Προσοχή στα τζάμια σπιτιών και αυτοκινήτων τα οποία διαπερνώνται από την UVA

Μετά την έκθεση στον ήλιο να χρησιμοποιείτε ιαματικά νερά σε σπρέι η ενυδατικές κρέμες που ανακουφίζουν και καταπραΰνουν το δέρμα

Αποφυγή συσκευών μαυρίσματος (solarium)

Αυτές εκπέμπουν UVA ακτινοβολία και προσφέρουν μεν μαύρισμα χωρίς έγκαυμα, αλλά όπως ήδη αναφέραμε προκαλούν φωτογήρανση και καρκινογένεση

Επίσης, δεν προστατεύουν από το ηλιακό έγκαυμα που προκαλείται από την UVA ακτινοβολία

Συνέντευξη στη Νίκη Μουσαμά

Παναγιώτα – Γιόλα Μανωλάκου

Ιατρός ∆ερµατολόγος – Αφροδισιολόγος

Αισθητική ∆ερµατολογία

Θεραπείες Laser