5 Οκτωβρίου 2020 20:00
Πώς το success story μετατράπηκε σε εφιάλτη!
Ήταν Μάρτιος του 2016 όταν ο Τζώρτζης Κουτσολιούτσος βραβευόταν ως επιχειρηματίας της χρονιάς για το 2015, στο διαγωνισμό της Ernst & Young, με τη Folli Follie να θεωρείται τότε ως εταιρεία – πρότυπο εξωστρέφειας, ένα ελληνικό success story.
«Είναι μεγάλη τιμή και υπερηφάνεια, αλλά ταυτόχρονα και μεγάλη ευθύνη, να συνεχίσουμε να προσφέρουμε ένα προϊόν υψηλών προδιαγραφών και να θέτουμε συνεχώς υψηλότερους στόχους» δήλωνε τότε ο γιος του ιδρυτή της Folli Follie παραλαμβάνοντας το βραβείο του.
Τέσσερα χρόνια μετά ο Τζώρτζης Κουτσολιούτσος και ο πατέρας του Δημήτρης, πήραν τον δρόμο για τη φυλακή καθώς στην πολύωρη απολογία τους δεν κατάφεραν να αντικρούσουν το βαρύ κατηγορητήριο αναφορικά με το σκάνδαλο της Folli Follie και να πείσουν ανακρίτρια και εισαγγελέα.
Πατέρας και γιος κρίθηκαν προφυλακιστέοι ενώ στη σύζυγο του Δημήτρη Κουτσολιούτσου, Καίτη, επιβλήθηκε χρηματική εγγύηση 100.000 ευρώ και οι περιοριστικοί όροι της απαγόρευσης εξόδου από τη χώρα και της εμφάνισης σε αστυνομικό τμήμα της περιοχής της δυο φορές το μήνα.
Η πολύκροτη υπόθεση της Folli Follie που συντάραξε την ελληνική επιχειρηματική και χρηματιστηριακή αγορά μπήκε πλέον, έπειτα από 28 μήνες στον δρόμο της απόδοσης ευθυνών.
Η «χρυσή» αυτοκρατορία και η αποκαθήλωση
«Ένα μεγάλο ευχαριστώ στην οικογένειά μου που με στηρίζει, στους γονείς μου που ακόμη με εμπνέουν με το όραμά τους και, αν δεν ήταν οι ίδιοι, δεν θα ήμουν εδώ σήμερα. Αφιερώνω επίσης αυτή τη διάκριση στους 5.000 εργαζομένους, στις 30 χώρες που δουλεύουν για έναν σκοπό που είναι ελληνικός… γιατί είμαστε ένας ελληνικός όμιλος». Αυτά δήλωνε το 2016 ο Τζώρτζης Κουτσολιούτσος κερδίζοντας το βραβείο στην κατηγορία «Διεθνώς Αναπτυσσόμενος Επιχειρηματίας».
Όπως αναφερόταν τότε στο βιογραφικό του, γεννήθηκε και έζησε τα πρώτα χρόνια της ζωής του στο Μιλάνο. Αυτό, όπως επεσήμανε ο ίδιος, επηρέασε καθοριστικά τη μετέπειτα πορεία του στο χώρο της μόδας. Αφού εργάστηκε για δυο χρόνια στη Νέα Υόρκη, το 1992 εντάχθηκε στην οικογενειακή επιχείρηση, που τότε ήταν στα πρώτα της βήματα και δραστηριοποιούταν στο χώρο του κοσμήματος.
Ένα χρόνο νωρίτερα, το πρακτορείο Bloomberg είχε αναδείξει τον Δημήτρη Κουτσολιούτσο, ως έναν αναδυόμενο δισεκατομμυριούχο συμπεριλαμβάνοντάς του στον σχετικό δείκτη που καταρτίζει. To πρακτορείο τον χαρακτήριζε «κρυμμένο Έλληνα δισεκατομμυριούχο» που αναδύεται χάρη στην ανάπτυξη που γνωρίζει η επιχείρησή του επισημαίνοντας παράλληλα το χαμηλό προφίλ που διατηρεί.
Η τρέλα για την Ιαπωνία
1958. Ο Δημήτρης Κουτσολιούτσος, ο οποίος έχει μόλις ολοκληρώσει τις σπουδές του στο Κολέγιο Αθηνών, δεν έχει το ίδιο όραμα με τους συμμαθητές του. Δεν τον ενδιαφέρουν υποτροφίες στο Λονδίνο ή σε κάποιο πανεπιστήμιο των Ηνωμένων Πολιτειών, όπου συνηθίζουν να καταλήγουν γόνοι εύπορων οικογενειών της εποχής. Τον ενδιαφέρει μόνο να βρεθεί στο Τόκιο. Εκεί θέλει να κάνει τις σπουδές του και μάλιστα έχει ήδη ψάξει και έχει βρει το κατάλληλο πανεπιστήμιο για εκείνον. Πρόκειται για ένα πανεπιστήμιο στην Ιαπωνική πρωτεύουσα, όπου παραδίδονται μαθήματα Διοίκησης Επιχειρήσεων στα Αγγλικά. Άλλωστε, προέρχεται από μεγάλη οικογένεια της Αθήνας που έχει ήδη γράψει τη δική της ιστορία στις εξαγωγές και το εμπόριο γενικότερα και θέλει να συνεχίσει την παράδοση των δικών του και κυρίως του παππού του, που είχε ιδρύσει την επιχείρησή του στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου. Ο πατέρας του Δημήτρη Κουτσολιούτσου, προβάλλει έντονες αντιδράσεις, παρόλο που ο γιος του έχει υποβάλλει αίτηση στο συγκεκριμένο πανεπιστήμιο και έχει πάρει ολική υποτροφία καθότι είναι ο πρώτος Έλληνας φοιτητής που πρόκειται να φοιτήσει στο Τόκιο. Οι καβγάδες, ομηρικοί μεταξύ πατέρα και γιου για να υπερισχύσει τελικά η άποψη του πατέρα που έπεισε τον γιο του να ακολουθήσει μεν τον συγκεκριμένο κλάδο σπουδών, όχι όμως στο Τόκιο. Επειδή όμως οι παλιές αγάπες ποτέ δεν ξεχνιούνται και επειδή ο Δημήτρης Κουτσολιούτσο ανέκαθεν λάτρευε τον πολιτισμό της Άπω Ανατολής, περίπου τριανταπέντε χρόνια μετά έκανε το όνειρό του πραγματικότητα. Να δημιουργήσει μεταξύ Ελλάδας και Ιαπωνίας μία γέφυρα επικοινωνίας. Με ποιον τρόπο; Το 1991, άνοιγε το πρώτο του κατάστημα Folli-Follie και σήμερα φτάνουν τα 65 σε όλη την Ιαπωνία. Δεν είναι εξάλλου καθόλου τυχαίο που τον Ιούλιο του 2003 εξελέγη και πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του Ελληνοϊαπωνικού Εμπορικού Επιμελητηρίου, έχοντας πάντα σαν μοναδικό του όραμα την καλύτερη ανάπτυξη των οικονομικό-εμπορικών σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών.
Η αρχή στην Ιταλία και ο μεγάλος έρωτας
Αφού λοιπόν ο πατήρ Κουτσολιούτσος δεν άφηνε τον γιο του να φύγει για Τόκιο, ο Δημήτρης αποφάσισε να ξεκινήσει τις σπουδές του στη γειτονική Ιταλία. Σε πανεπιστήμιο του Μιλάνο άρχισε τις σπουδές του στα οικονομικά μέχρι που η ζωή του άρχισε να αποκτά ακόμα μεγαλύτερο ενδιαφέρον, όταν γνώρισε μία γυναίκα που έμελλε να είναι και το άλλο του μισό. Ήταν η Καίτη που μόλις είχε έρθει από το Λονδίνο στο Μιλάνο για να συνεχίσει τις σπουδές της εκεί. Ο έρωτας κεραυνοβόλος, ο αρραβώνας άμεσος και η πρόταση γάμου δεκτή με τη μία από εκείνη! Είναι η εποχή που το ιταλικό design έχει αρχίσει να κερδίζει όλο και περισσότερο κόσμο, όχι μόνο στο χώρο της ένδυσης και της υπόδησης, αλλά και του κοσμήματος. Η Καίτη, που είναι και ο άνθρωπος που επηρεάζει περισσότερο απ’ όλους τον Δημήτρη Κουτσολιούτσο, του προτείνει την εποχή που πλέον έχουν πάρει και οι δύο τα πτυχία τους, να δημιουργήσουν τη δική τους επιχείρηση. Εκείνος στην αρχή είναι δισταχτικός, γιατί μία ολόκληρη ζωή –πριν γνωρίσει φυσικά τη δυναμική Καίτη Κουτσολιούτσου- έχει «ποτιστεί» από την ανάγκη της οικογένειάς του να αναλάβει την οικογενειακή επιχείρηση. Η Καίτη του δίνει μία νέα προοπτική και όχι βέβαια μόνο στα λόγια. Έχει από καιρό σκεφτεί και σχεδιάσει αυτή τη νέα επιχείρηση που θέλει να ανοίξει και τελικά πείθει τον Δημήτρη Κουτσολιούτσο να ξεκινήσουν αυτό το νέο και ολόδικό τους βήμα. Έδρα τους και πάλι η Ιταλία, όμως το αντικείμενό τους έχει να κάνει αποκλειστικά με το κόσμημα. Ό,τι δημιουργούν, το παρουσιάζουν σε μεγάλες εκθέσεις στο Παρίσι, το Μιλάνο και το Λονδίνο και αρχίζουν να κερδίζουν μέρα με τη μέρα όλο και μεγαλύτερους φαν και καλούς πελάτες. Μόνο που τα κοσμήματά τους δεν διοχετεύονται στην αγορά με τη δική τους επωνυμία. Κάποτε παίρνουν και τη μεγάλη απόφαση να κατακτήσουν την αγορά κοσμήματος με τη δική τους επωνυμία…
«Τρελή… τρέλα»
Όπως πάντα, η σύζυγος του επιτυχημένου επιχειρηματία έχει την έξυπνη ιδέα να βρει ένα πολύ «πιασάρικο» εμπορικό όνομα σε πολλές γλώσσες. Η επωνυμία «Folli-Follie» που σημαίνει «Τρελή Τρέλα» είναι αυτή που θα χαρίσει στο ζευγάρι τη μεγάλη επιτυχία. Βρισκόμαστε στις αρχές των 80s, όταν ο Δημήτρης και η Καίτη Κουτσολιούτσου αποφασίζουν να κάνουν τη μεγάλη αρχή στην Ελλάδα, δημιουργώντας το πρώτο τους κατάστημα που βρίσκεται ακόμα και σήμερα στη Σόλωνος. Οι αρμοδιότητες στην επιχείρηση είναι ήδη μοιρασμένες. Η Καίτη Κουτσολιούτσου είναι υπεύθυνη για τη συλλογή κοσμημάτων και ο ίδιος ο επιχειρηματίας, μαζί με τον Ελβετό Μισέλ Κομτ, που ξέρει από ρολόγια, αναλαμβάνουν τον σχεδιασμό των εκάστοτε σειρών ρολογιών της φίρμας. Η επιτυχία είναι πλέον σίγουρη. Το πρώτο κατάστημα κάνει πολύ καλούς τζίρους και βοηθά το ζευγάρι να ανοίξει και το δεύτερο κατάστημά του, σε ακόμα πιο καλό «πόστο». Στο κέντρο της Μυκόνου! Η Ιταλία πλέον αποτελούσε παρελθόν για το ζευγάρι, που αποφάσιζε οριστικά να επιστρέψει στην πατρίδα και να στήσει εξ’ ολοκλήρου την επιχείρησή του εδώ. Ήταν πλέον καιρός για την ακόμα ευρύτερη επέκταση της επιχείρησης και το ξεκίνημα των εξαγωγών και στο εξωτερικό, με πρώτη και καλύτερη χώρα βέβαια την Ιταλία. Πλέον σήμερα, η επιχείρηση διαθέτει κάτι παραπάνω από 250 καταστήματα εντός Ελλάδας, ενώ αναπτύσσει τις δραστηριότητές της στο εξωτερικό σε όλο και περισσότερες ξένες χώρες κάθε χρόνο. Αρκεί μόνο να πούμε ότι η εταιρία διαθέτει πλέον 17 θυγατρικές ανά τον κόσμο ενώ το προσωπικό που απασχολεί παγκοσμίως ξεπερνά τα 1800 άτομα.
Το σκάφος, τα ταξίδια, τα κρυφά ταλέντα
Αν δεν γινόταν τελικά στη ζωή του ένας πολύ επιτυχημένος επιχειρηματίας, ο Δημήτρης Κουτσολιούτσος θα ήταν σήμερα ένας από τους καλύτερους μπασκετμπολίστες που έβγαλε ποτέ η Ελλάδα. Μάλιστα, στην ομάδα του πανεπιστημίου όπου σπούδασε στο Μιλάνο, θεωρούταν από τους καλύτερους αθλητές του συγκεκριμένου σπορ. Μόνο που τα έφερε έτσι η ζωή, ώστε να ασχοληθεί με κάτι τελείως διαφορετικό από τον αθλητισμό. Όμως, ο ίδιος δεν έπαψε ποτέ να ασχολείται με τις δύο μεγάλες του αγάπες. Τη φωτογραφία και τη μουσική. Μάλιστα οι φίλοι και οι πολύ δικοί του άνθρωποι λένε πως είναι κορυφαίος στη φωτογράφηση εκφράσεων προσώπων που προορίζονται για πορτρέτα, ενώ σε ό,τι αφορά τη μουσική κάνει και δικές του συνθέσεις. Επίσης, διαθέτει και το προσωπικό του αρχείο, το οποίο όμως εκθειάζει μόνο σε πολύ δικούς του ανθρώπους. Όσο για το τι πραγματικά τον χαλαρώνει, τον λίγο ελεύθερο χρόνο που βρίσκει για να τον περάσει ανέμελα μαζί με την οικογένειά του, είναι κρουαζιέρα στα ελληνικά νησιά με το πολυτελές σκάφος του. Είναι το μόνο ταξίδι κατά τη διάρκεια του χρόνου που πραγματικά απολαμβάνει μιας και είναι αναγκασμένος λόγω business να ταξιδεύει συνεχώς από τον έναν προορισμό στον άλλον και όχι πάντα πολύ κοντά στην Ελλάδα. Είναι μονίμως με μία βαλίτσα στο χέρι, προκειμένου να κλείσει τα deals που ο ίδιος επιθυμεί στο εξωτερικό για την αυτοκρατορία που έχει στήσει και έτσι ένα ταξίδι με αεροπλάνο δεν του λέει πια απολύτως τίποτα. Όπως και ο ίδιος είχε δηλώσει μάλιστα σε παλιότερη συνέντευξή του «είμαι πιο πολύ στο αεροπλάνο παρά στη γη!».
Οι δύο μεγάλες αδυναμίες και η οικογένεια
Για τον Δημήτρη Κουτσολιούτσο εκείνο που πραγματικά αξίζει στη ζωή του, είναι η οικογένεια που έχει δημιουργήσει με τη σύζυγό του Καίτη. Ο γιος του Τζώρτζης, είναι σίγουρα ο άξιος συνεχιστής αυτής της αυτοκρατορίας και μάλιστα τα τελευταία δεκατρία χρόνια το έχει αποδείξει και εμπράκτως, έχοντας αναλάβει εξ’ ολοκλήρου κάποιους τομείς των εταιριών που ίδρυσαν οι γονείς του και είναι ο πιο στενός συνεργάτης του πατέρα του, έχοντας πλέον χριστεί και επισήμως αντιπρόεδρος της Folli Follie. Οι μεγάλες αδυναμίες όμως του Δημήτρη Κουτσολιούτσου είναι μόνο οι δύο εγγονές, που έχει αποκτήσει ο γιος του Τζώρτζης με τη νύφη του Μαρίζα, που όπως λένε φίλοι του επιχειρηματία είναι και οι μόνες που μπορούν να τον… κάνουν ό,τι θέλουν! Όποτε είναι στην Ελλάδα και δεν ταξιδεύει σε κάποια ευρωπαϊκή πρωτεύουσα, στην Κίνα ή την Ιαπωνία για business, ο Δημήτρης Κουτσολιούτσος φροντίζει να περνά πολλές ώρες μαζί με τα δύο πανέμορφα κοριτσάκια που ο ίδιος τις προορίζει από τώρα για σχεδιάστριες κοσμημάτων! Άλλωστε η οικογένεια έχει μάλλον το… καλλιτεχνικό γονίδιο, αφού οι τρεις αδελφές του Δημήτρη Κουτσολιούτσου είναι σχεδιάστριες κοσμημάτων και έχουν συνεργαστεί πολλές φορές μαζί του. Όσο για τον αδελφό του, και εκείνος θεωρείται αρκετά πετυχημένος στο χώρο του κοσμήματος μιας και διαθέτει δική του επιχείρηση.
“Προσιτή πολυτέλεια”
Ο Δημήτρης Κουτσολιούτσος και η σύζυγός του Καίτη, με την οποία γνωρίστηκαν κατά τη διάρκεια των σπουδών τους στο Μιλάνο, ίδρυσαν τη Folli Follie το 1982, ανοίγοντας το πρώτο κατάστημα στο Κολωνάκι. Οι δυο τους είχαν διακρίνει πως από την ελληνική αγορά έλειπε μια «ενδιάμεση» κατηγορία κοσμημάτων, της λεγόμενης «προσιτής πολυτέλειας». Μετά την επιτυχία του πρώτου καταστήματος άρχισαν να επεκτείνονται και σε άλλες περιοχές της Αθήνας και να προσθέτουν νέα προϊόντα στα καταστήματά τους.
Με την είσοδο του Τζώρτζη Κουτσολιούτσου στην εταιρεία άρχισε και η διεθνής επέκταση του ομίλου.Το 1995 η Folli Follie μπαίνει στην αγορά της Ιαπωνίας και αναπτύσσει καταστήματα σε σημαντικά εμπορικά σημεία της χώρας ενώ ακολουθούν τα εγκαίνια καταστημάτων σε Νέα Υόρκη, Χαβάη, Γκουάμ. Το 1997 η εταιρεία μπαίνει στο Χρηματιστήριο Αθηνών. Στις αρχές της νέας χιλιετίας μπαίνει στην αγορά της Κίνας με πρώτο κατάστημα στο Χονγκ Kονγκ.
«Μπροστά από τα καταστήματά μας στη Σαγκάη και στο Πεκίνο περνούν σε καθημερινή βάση περίπου 2,5 εκατ. καταναλωτές. Για να καταλάβετε για τι μεγέθη μιλάμε, μπροστά από τα καταστήματα της Ερμού την παραμονή των Χριστουγέννων περνούν το πολύ 100.000 πελάτες», δήλωνε τότε ο Τζώρτζης Κουτσολιούτσος. Η εταιρεία παράλληλα τα επόμενα χρόνια προχωρά σε μεγάλες εξαγορές και συνεργασίες.
Όλα τότε έμοιαζαν λαμπερά και βγαλμένα από «παραμύθι», η Folli Follie χαρακτηριζόταν ως «χρυσή αυτοκρατορία» ενώ η ζωή της οικογένεια Κουτσολιούτσου μοιραζόταν ανάμεσα στην Εκάλη, το Χονγκ Κονγκ και το πολυτελές εξοχικό της στις Σπέτσες. Ο Τζώρτζης Κουτσολιούτσος ήταν ιδιαίτερα γνωστός στους κοσμικούς κύκλους. Τον περιέγραφαν ως κοσμοπολίτη, λάτρη της καλής ζωής και των ταξιδίων.
Αυτή τη λάμψη και τον μύθο γύρω από τη Folli Follie ήρθε να γκρεμίσει στις 4 Μαΐου 2018 η έκθεση του αμερικανικού hedge fund QCM η οποία αμφισβητούσε την οικονομική και εμπορική θέση του ομίλου. Τα όσα αποκαλύφθηκαν τους επόμενους 28 μήνες, ήταν αρκετά για να συνθέσουν το μεγαλύτερο οικονομικό και επιχειρηματικό σκάνδαλο των τελευταίων δεκαετιών στη χώρα μας.
Μεταξύ αυτών και το πόρισμα- κόλαφος της συμβουλευτικής εταιρείας Alvarez & Marsal για αποτελέσματα των ελέγχων που διεξήγαγε για τις εταιρείες του ομίλου στην Ασία και το οποίο προκάλεσε τον Σεπτέμβριο του 2018 ντόμινο εξελίξεων στην FFGroup.
Από τα στοιχεία της δικογραφίας που ήρθαν αργότερα στη δημοσιότητα βασισμένα στο πόρισμα, ενδεικτικό είναι ότι, όπως αναφέρεται, εμπλεκόμενα στελέχη έκαναν συστηματική αποστολή πλαστών εμβασμάτων, για τα οποία διάλεγαν στην τύχη ψεύτικα ονόματα όπως το «Γιώργος Πουτσίδης». Η αρχή του τέλους για την οικογένεια Κουτσολιούτσου στη Folli Follie είχε ξεκινήσει. Ο Δημήτρης Κουτσολιούτσος και η σύζυγός του υπέβαλαν τον Σεπτέμβριο του 2018 την παραίτησή τους με τον ιδρυτή της Folli Follie να δηλώνει:
«Με βαρύτατη θλίψη και εν μέσω της σοβούσας κρίσης για την εταιρεία μας, την οποία ίδρυσα και υπηρέτησα επί 36 χρόνια, παραιτούμαι σήμερα από τη θέση του προέδρου του διοικητικού συμβουλίου. Το ίδιο ζήτησα να πράξει και η σύζυγός μου, με την οποία μαζί υπηρετήσαμε την εταιρεία όλα αυτά τα χρόνια. Δυστυχώς, δεν κατέστη δυνατό να ελέγξω με επιτυχία τις δραστηριότητες του ασιατικού ομίλου που είχα υπό την ευθύνη μου, με αποτέλεσμα την παρούσα δυσάρεστη εικόνα στα οικονομικά του ομίλου. Ωστόσο, έχω απόλυτη εμπιστοσύνη στον υιό μου Γ. Κουτσολιούτσο, ο οποίος με επιτυχία διαχειρίζεται την κρίση με τη συνδρομή των υπολοίπων μελών του Δ.Σ. και του καταξιωμένου επιτελείου του και δηλώνω ότι θα σταθώ αρωγός τους στο δύσκολο έργο τους με ό,τι κριθεί απαραίτητο».
Λίγους μήνες μετά και ο Τζώρτζης Κουτσολιούτσος παραιτείται από τη θέση του διευθύνοντος Συμβούλου παραμένοντας ωστόσο στη διοίκηση ως μη εκτελεστικό μέλος. Το τέλος εποχής για την οικογένεια Κουτσολιούτσου στη Folli Follie ήρθε τελικά τον Δεκέμβριο του 2019 με την αποχώρηση, εν μέσω εμποδίων πάντως, και του γιου του ιδρυτή της εταιρείας. Η τελευταία πράξη στην ποινική έρευνα ενός σκανδάλου που επί 2,5 χρόνια συντάραξε την επιχειρηματική σκηνή ήταν το ραντεβού της οικογένειας Κουτσολιούτσου με τη δικαιοσύνη, οδηγώντας πατέρα και γιο στη φυλακή.
