10 Νοεμβρίου 2025 16:14
Είναι από τις λίγες μορφές καρκίνου, που με τακτικό έλεγχο, μπορεί να προληφθεί πλήρως! Τράχηλος ονομάζεται το κατώτερο τμήμα της μήτρας & διαμέσου αυτού επικοινωνεί η μήτρα με τον κόλπο. Τεράστια η σημασία του, στην αναπαραγωγική κ όχι μόνο, υγεία της γυναίκας. Η καρκινογένεση στον τράχηλο της μήτρας, είναι μια μακροχρόνια διαδικασία.
Ποια η αιτιολογική σχέση της μόλυνσης με τον ιό HPV ( ιός των ανθρωπίνων θηλωμάτων), με την καρκινογένεση στον τράχηλο;
Ο Γερμανός βιολόγος Harald zur Hausen τιμήθηκε με το Νόμπελ Φυσιολογίας της Ιατρικής, για την ανακάλυψη ότι ο ιός HPV(ιός των ανθρωπίνων θηλωμάτων) ενοχοποιείται ως το κύριο αίτιο προκαρκινικών αλλοιώσεων και καρκίνου στον τράχηλο της μήτρας και όχι μόνο.
Οι τύποι HPV που προσβάλλουν το κατώτερο γεννητικό σύστημα υποδιαιρούνται: Χαμηλού κινδύνου low risk, που προκαλούν κυρίως τα κονδυλώματα, π.χ.HPV 6 & 11. Υψηλού κινδύνου high risk, όπως οι HPV 16, 18, 45, 51 κλπ, που προκαλούν τις προκαρκινικές αλλοιώσεις & τους διηθητικούς καρκίνους.
Τι σημαίνει πρωτογενής πρόληψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας; Ποιος ο ρόλος του εμβολιασμού κατά του HPV;
Η πρόληψη ξεκινά πολύ πριν εμφανιστεί η νόσος και η πρωτογενής πρόληψη συνίσταται στον εμβολιασμό. Ο εμβολιασμός κατά του HPV, μειώνει δραστικά τον κίνδυνο εμμένουσας HPV λοίμωξης και καρκίνου.
Με βάση το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών παιδιών και εφήβων, στην Ελλάδα διενεργείται ΔΩΡΕΑΝ έως τα 18 έτη ηλικίας, σε κορίτσια & αγόρια, το εννεαδύναμο ( 9δύναμο) εμβόλιο Gardasil. Παράλληλα ένα απλό, πρακτικό μέτρο πρόληψης είναι η χρήση προφυλακτικού, μειώνει τον κίνδυνο μετάδοσης, χωρίς να τον εξαλείφει.
Σε τι συνίσταται η δευτερογενής πρόληψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας; Τι θέση επέχει η κυτταρολογία;
Το τρίπτυχο Test Παπανικολάου, HPV DNA Testing και Κολποσκόπηση απαρτίζουν την δευτερογενή πρόληψη. Test Παπανικολάου είναι η δειγματοληψία κυττάρων από τον τράχηλο της μήτρας, που, υφίστανται μικροσκοπική αξιολόγηση, κατόπιν κατάλληλης επεξεργασίας. Μέθοδος screening ελέγχου, με ευαισθησία 50- 80% αναλόγως πιστότητας λήψης και Εργαστηρίου. Η Υγρή Κυτταρολογία ( Thin Prep) είναι η τεχνική που αναπτύχθηκε, προκειμένου να αυξηθεί η διαγνωστική ακρίβεια του Test Pap, αυξάνοντας την ευαισθησία της εξέτασης.
Συνεπώς επαναλαμβάνοντας τον screening έλεγχο, μειώνεται ο κίνδυνος να ξεφύγει μία αλλοίωση. HPV DNA Testing είναι η σύγχρονη, υψηλής ακρίβειας διαγνωστική εξέταση, που ανιχνεύει λοίμωξη από τον ιό HPV, στον τράχηλο της μήτρας, πριν ακόμη προκαλέσει κυτταρικές αλλοιώσεις. Δεν αντικαθιστά το Test Παπανικολάου, το συμπληρώνει. Στις γυναίκες ηλικίας άνω των 30ετών, θετικό HPV DNA, αυξάνει την πιθανότητα αλλοιώσεων του επιθηλίου.
Είναι πλέον στοιχείο του Εθνικού Προγράμματος: ΔΡΑΣΕΙΣ ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ- ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ “ΣΠΥΡΟΣ ΔΟΞΙΑΔΗΣ”.
Ο συνδυασμός Test Pap & HPV DNA τυποποίησης ( Co testing), αυξάνει την ευαισθησία της εξέτασης, επιτρέποντας ασφαλέστερα μεσοδιαστήματα ελέγχου. Tαυτόχρονα είναι το gold standard για γυναίκες ηλικίας άνω των 30ετ., διότι ανιχνεύει τον ιό πριν εμφανιστούν αλλοιώσεις!
Ποιος ο ρόλος της κολποσκόπησης στην πρόληψη; Γιατί είναι σημαντικό να διενεργείται από Πιστοποιημένους Γυναικολόγους;
Πρόκειται για διαγνωστική εξέταση προκαρκινικών αλλοιώσεων του επιθηλίου, που διενεργείται με το κολποσκόπιο, ένα διοπτρικό μικροσκόπιο με ενσωματωμένη πηγή φωτός. Χαρτογραφεί με ακρίβεια τις αλλοιώσεις, επί “ύποπτου” Test Pap ή σε θετικό HPV DNA Test. Είναι εξειδικευμένη εξέταση, στο διαχωρισμό με ακρίβεια υψηλόβαθμων βλαβών (CIN 2+), από τις χαμηλόβαθμες (CIN 1) και καθοδηγεί στοχευμένες βιοψίες, καθώς και στο σωστό σχεδιασμό της θεραπείας, όπου υπάρχει ένδειξη. Καθοριστικής σημασίας η σωστή αξιολόγηση των ευρημάτων, γι΄αυτό πρέπει να διενεργείται από Πιστοποιημένο Γυναικολόγο- Κολποσκόπο. Η κολποσκοπικά κατευθυνόμενη βιοψία, θα πρέπει να ληφθεί από το πιο ύποπτο σημείο, ώστε η ιστολογική διάγνωση να καθορίζει με αξιοπιστία, την σοβαρότητα της βλάβης. Ο πρωταρχικός ρόλος της κολποσκόπησης, είναι ο αποκλεισμός του διηθητικού καρκίνου!
Τι προσφέρει η τεχνολογία mRNA στη πρόληψη; Γιατί θεωρείται πιο ειδική εξέταση;
Με το μοριακό, mRNA test, δεν ανιχνεύουμε απλώς τον ιό HPV, εντοπίζουμε πότε ο ιός είναι ενεργός. Επικεντρωνόμαστε λοιπόν στις γυναίκες που χρειάζονται περαιτέρω έλεγχο, από εκείνες που δεν κινδυνεύουν. Μειώνονται οι περιττές παραπομπές & οι άσκοπες εξετάσεις, δηλ. λειτουργεί σαν φίλτρο για να δοθεί προβάδισμα στον έλεγχο στις γυναίκες που έχουν αντικειμενικά πρόβλημα, χωρίς άγχος & πανικό!
Πως μπορεί το self- sampling να βοηθήσει τις γυναίκες που αποφεύγουν τον προληπτικό έλεγχο;
Το self- sampling είναι μία καινοτόμος, απλή & αξιόπιστη λύση, για τις γυναίκες που είτε από φόβο, είτε λόγω δυσκολίας πρόσβασης, δεν θα έκαναν ποτέ έλεγχο. Bοηθάει αυτές τις γυναίκες, να κάνουν το πρώτο βήμα, εύκολα & διακριτικά. Σε δείγμα επιχρίσματος του τραχήλου της μήτρας, που συλλέγεται από την ίδια την γυναίκα, γίνεται ανίχνευση του ιού HPV. ΔΕΝ αντικαθιστά τον πλήρη έλεγχο στο Ιατρείο: εκεί όπου θα γίνεται πλέον η ολοκληρωμένη αξιολόγηση αυτών των test και εν τέλει θα ληφθούν οι ασφαλείς αποφάσεις.
Οι προκαρκινικές αλλοιώσεις δεν είναι καρκίνος! Αν μείνουν χωρίς έλεγχο & αντιμετώπιση, μπορεί να εξελιχθούν σε καρκίνο. Η έγκαιρη διάγνωση σώζει ζωές. Από τις γυναίκες που μολύνονται με HPV, ποιές διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να αναπτύξουν καρκίνο στον τράχηλο;
-Γυναίκες που ξεκίνησαν σεξουαλική ζωή, σε ηλικία μικρότερη των 18ετών
-Όσες είχαν μεγάλο αριθμό σεξουαλικών συντρόφων
-Καπνίστριες
-Γυναίκες με δυσλειτουργία του ανοσοποιητικού κ.α.
Η πρόληψη σώζει ζωές!
Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας, σε αρχικό στάδιο δεν προκαλεί συμπτώματα. Όταν αυτά εμφανιστούν, η νόσος βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο, συνεπώς έχει χαθεί πολύτιμος χρόνος!
Τα κυριότερα συμπτώματα:
-Αιμορραγία σε ανύποπτο χρόνο μέσα στον κύκλο ή μετεμμηνοπαυσιακή
αιμορραγία
-Κολπικές εκκρίσεις: δύσοσμες ή με πρόσμιξη αίματος
-Πόνος στην σεξουαλική επαφή ή/ και εκτός επαφής, στην κοιλιά κ.α.
Η πρόληψη είναι δώρο ζωής!
Με τον εμβολιασμό, τον τακτικό έλεγχο και την σωστή ενημέρωση, κάθε γυναίκα μπορεί να ευαισθητοποιηθεί & να προστατευθεί. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η ενίσχυση της τοπικής “άμυνας” του τραχήλου, μπορεί να συμπληρώσει την πρόληψη της εμμένουσας HPV λοίμωξης, πάντα με ιατρική καθοδήγηση και εξατομικευμένα. Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας μπορεί να προληφθεί.
Η γιατρός είναι Πιστοποιημένη στην Διαγνωστική Κολποσκόπηση (hsccp: Ελληνική Εταιρεία Κολποσκόπησης & Παθολογίας Τραχήλου) με εξειδικευμένη εμπειρία στην πρόληψη και έγκαιρη διάγνωση παθήσεων του τραχήλου της μήτρας. Διατηρεί ιδιωτικό Ιατρείο στην Λαμία & συνεργάζεται με το Διαγνωστικό Κέντρο- Πολυιατρείο MediOne καθώς και με τον Όμιλο ΙΑΣΩ!
Πτυχιούχος Ιατρικής Σχολής
Παν/μίου Πατρών
Μέλος: ESGE | HSCCP | EEGE
