Ιωάννης Κ. Παπαπαναγιώτου – Ρομποτική χειρουργική μαστού για πρώτη φορά και στην Ελλάδα: μια νέα εποχή στη φροντίδα της γυναίκας.

Μέσω µιας µικρής τοµής στη µασχάλη, µόλις 2,5 εκατοστών, αφαιρείται ο µαζικός αδένας, διατηρείται η θηλή και ταυτόχρονα πραγµατοποιείται αποκατάσταση του µαστού µε τοποθέτηση µόνιµων ενθεµάτων. Το στήθος διατηρεί την εικόνα του, χωρίς εµφανείς ουλές ή αλλοίωση του περιγράµµατος

Τα τελευταία χρόνια, η τεχνολογική πρόοδος έχει συμβάλλει καθοριστικά στην εξέλιξη της Ιατρικής επιστήμης. Νέες τεχνικές, λιγότερο τραυματικές και περισσότερο ακριβείς, εφαρμόζονται σήμερα µε στόχο όχι µόνο την ογκολογική ασφάλεια, αλλά και τη συνολική βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών.

Στο πλαίσιο αυτό, η ρομποτική χειρουργική αποτελεί την αιχμή των εξελίξεων, προσφέροντας στον χειρουργό δυνατότητες που ξεπερνούν τις φυσικές ικανότητες του ανθρώπινου χεριού: απόλυτο έλεγχο κινήσεων, τρισδιάστατη όραση υψηλής ευκρίνειας και εντυπωσιακή ακρίβεια.

Στη χειρουργική του µαστού, η τεχνολογία αυτή βρίσκει ιδανική εφαρμογή, καθώς αφορά έναν ιδιαίτερα ευαίσθητο και ψυχολογικά φορτισμένο τομέα, όπου ο στόχος δεν είναι µόνο η θεραπεία, αλλά και η διατήρηση της εικόνας του σώματος της γυναίκας. Ο καρκίνος του µαστού παραμένει η συχνότερη κακοήθεια στις γυναίκες παγκοσμίως. Η χειρουργική του αντιμετώπιση πρέπει να συνδυάζει ογκολογική αποτελεσματικότητα µε σεβασμό στη σωματική ακεραιότητα και τη γυναικεία ταυτότητα.

Σε αυτό το πλαίσιο, η ρομποτική μαστεκτομή αποτελεί µια πραγματική καινοτομία. Μέσω μιας μικρής τομής στη μασχάλη, μόλις 2,5 εκατοστών, αφαιρείται ο μαζικός αδένας, διατηρείται η θηλή και ταυτόχρονα πραγματοποιείται αποκατάσταση του µαστού µε τοποθέτηση µόνιµων ενθεμάτων. Το στήθος διατηρεί την εικόνα του, χωρίς εμφανείς ουλές ή αλλοίωση του περιγράµµατος.

Είχα την χαρά και την τιμή να εφαρμόσω, για πρώτη φορά στην Ελλάδα, την τεχνική αυτή, σηµατοδοτώντας την είσοδο της χώρας µας σε µια νέα εποχή στη χειρουργική του µαστού. Έχοντας εκπαιδευτεί και εξειδικευτεί στο Ογκολογικό Νοσοκοµείο Καντιόλο του Τορίνο της Ιταλίας, υπό την Διεύθυνση του πρωτοπόρου στις επεμβάσεις αυτές Δρ. Antonio Toesca, αισθανόµουν βαθιά την ευθύνη να φέρω στην Ελλάδα αυτή τη νέα προσέγγιση, όχι ως πολυτέλεια, αλλά ως αναγκαία πρόοδο.

Η ρομποτική τεχνολογία δεν είναι καινούργια. Από τα τέλη της δεκαετίας του ‘90, χρησιμοποιείται ευρέως σε ουρολογικές και γυναικολογικές επεµβάσεις. Ωστόσο, στην περίπτωση του µαστού, η εφαρμογή της ξεκίνησε το 2014 από τον ∆ρ. Toesca στο Ευρωπαϊκό Κέντρο Ογκολογίας στο Μιλάνο, µε την ενθάρρυνση και επιστηµονική υποστήριξη του διεθνούς φήµης χειρουργού Δρ. UmbertoVeronesi. Από τότε, η τεχνική εξαπλώθηκε σε εξειδικευµένα κέντρα σε Ευρώπη, Ασία και Ηνωµένες Πολιτείες, φέρνοντας επανάσταση στη χειρουργική αντιμετώπιση του καρκίνου του µαστού.

Η ροµποτική µαστεκτοµή πραγµατοποιείται µε τη χρήση των πλέον προηγµένων συστηµάτων, όπως το DaVinciXi® και SP®, τα οποία επιτρέπουν µέσω µιας και µόνο µικρής τοµής στη µασχάλη μήκους 2.5 εκ, να πραγµατοποιηθεί ολόκληρη η επέµβαση: από την αφαίρεση του αδενικού ιστού έως την αποκατάσταση του µαστού µε ένθεµα. Η τεχνική είναι ελάχιστα επεµβατική, µε σαφώς λιγότερο τραυµατισµό των ιστών, εξαιρετικά µειωµένο κίνδυνο επιπλοκών και εντυπωσιακά αισθητικά αποτελέσµατα.

Κατάλληλες υποψήφιες για την τεχνική είναι γυναίκες µε µικρό ή µέτριο µέγεθος µαστού που πρέπει να υποβληθούν σε µαστεκτοµή για θεραπευτικούς λόγους – όταν η νόσος βρίσκεται σε αρχικό στάδιο – ή για προφυλακτικούς λόγους, όπως σε περιπτώσεις γονιδιακής προδιάθεσης (BRCA1/2). Η διατήρηση του δέρµατος και της θηλής συµβάλλει καθοριστικά στην εικόνα του σώµατος και τη συναισθηµατική ανάκαµψητης ασθενούς.

Τα οφέλη της ροµποτικής προσέγγισης είναι πολλαπλά:

1)  Ακρίβεια και απόλυτος έλεγχος: χάρη στην τρισδιάστατη όραση και τη δυνατότητα µικροχειρισµών.

2) Ελάχιστος τραυµατισµός: οδηγεί σε µικρότερο µετεγχειρητικό πόνο και ταχύτερη επούλωση.

3) Καλύτερη αιµάτωση ιστών: που µειώνει τον κίνδυνο επιπλοκών, όπως η νέκρωση του δέρµατος ή της θηλής.

4) Ανώτερο αισθητικό αποτέλεσµα: η τοµή είναι κρυµµένη στη µασχάλη και ο µαστός διατηρεί φυσικό σχήµα.

5) Ταχύτερη επάνοδος στην καθηµερινότητα: λιγότερη νοσηλεία, µικρότερη ψυχολογική επιβάρυνση.

Η ρομποτική µαστεκτοµή δεν είναι απλώς µια νέα τεχνική. Είναι φιλοσοφία. Μια πράξη ιατρικής ακρίβειας, εκτελεσµένη µε ανθρωπιά και σεβασµό προς τη γυναίκα που δοκιµάζεται. Η εµπειρία αυτής της πρώτης επέµβασης δεν αποτελεί µόνο επιστηµονικό επίτευγµα. Είναι και µια υπόσχεση για το µέλλον: ένα µέλλον όπου η ασφάλεια, η αισθητική, η ψυχολογία και η ανθρώπινη αξιοπρέπεια θα συμπορεύονται αρµονικά στον δρόµο της θεραπείας.

Ιωάννης Κ. Παπαπαναγιώτου, MD, MSc, PhD

Γυναικολόγος – χειρουργός Μαστού, Νοσοκομείο Ερρίκος Ντυνάν, διδάκτωρ Ιατρικής

Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών Fellow of Endoscopic and Robotic

Breast Surgery IRCCS, Τορίνο – Ιταλία