1 Αυγούστου 2020 14:30
Ο «αόρατος» Γουλανδρής που έχει φύγει πλέον από την ζωή, γνώρισε πριν από λίγα χρόνια -παρόλο που μάλλον δεν το επιθυμούσε ιδιαίτερα- ευρεία δημοσιότητα με αφορμή την πώληση ενός έργου τέχνης που του ανήκε. Πρόκειται για την δημιουργία του Ιταλού γλύπτη Αλμπέρτο Τζακομέτι «Το άρμα», η οποία κατέληξε στα χέρια του δισεκατομμυριούχου Στιβ Κοέν μετά την δημοπρασία που έλαβε χώρα στον οίκο Sotheby’s. Το γλυπτό που θεωρείται από τα πιο σπάνια έργα γλυπτικής στον κόσμο, ήταν ο διακαής πόθος αρκετών φιλότεχνων billionaires, και τα χειροκροτήματα μέσα στην αίθουσα μετά το τελευταίο χτύπημα, ήταν ηχηρότατα.
Παθιασμένος με την καλή ζωή
Ο στενός του φίλος για δεκαετίες Sir Taki-ο γνωστός Τάκης Θεοδωρακόπουλος-μέσα από την στήλη που διατηρεί στον έγκριτο «Spectator» είχε αναλύσει με την ιδιαίτερη πένα του την για πολλούς αινιγματική φυσιογνωμία του «αόρατου» στο ευρύ κοινό Έλληνα collectioneuer. Μέσα από το κείμενο του ξεπροβάλλει ένας άνθρωπος παθιασμένος με την καλή ζωή, γόνος μιας από τις μεγαλύτερες εφοπλιστικές δυναστείες της χώρας. Είχε αγοράσει το γλυπτό του Τζακομέτι το 1972, έναντι ενός πολύ μεγάλου για την εποχή εκείνη ποσού -όπως αποκάλυψε η New York Post είχε δώσει 372.000 δολάρια- και όπως είχε πει στον φίλο του «μπορούσες να αγοράσεις ένα ρετιρέ στην 5η λεωφόρο με πολύ λιγότερα χρήματα» από αυτά που έδωσε. Η προσωπική του συλλογή θεωρείται μια από τις καλύτερες στον κόσμο, παρόλο που ελάχιστοι την έχουν δει από κοντά τηρώντας απόλυτη εχεμύθεια για τα έργα που περιέχει. Μέχρι την όγδοη δεκαετία της ζωής του, ο Αλέκος Γουλανδρής εξακολουθούσε να κινείται μεταξύ Λονδίνου και Ελλάδας, αν και όπως γράφει ο Sir Taki δεν ήταν πλέον τόσο κινητικός. Ο ίδιος τον συναντούσε συχνά, τα Χριστούγεννα τρώγανε σχεδόν καθημερινά στο Gstaad, όπου ο Γουλανδρής ήταν κάτοχος ενός εκπληκτικού σαλέ και τα καλοκαίρια χαλάρωναν στην έπαυλη που διατηρουσε ο Έλληνας εφοπλιστής στο Πόρτο Χέλι. Το deal με την πώληση του «The Chariot» για τον ίδιο απλά πρόσθεσε τότε άλλα 100.000.000 δολάρια στον τραπεζικό του λογαριασμό.
Για τους γνώστες του χώρου των δημοπρασιών ήταν το deal της χρονιάς.
Μια σπάνια ιστορία επιτυχίας
Μαζί με τον δίδυμο Λεωνίδα (1927-2009) και το μεγαλύτερο αδελφό του (και εισακτέο στο Πάνθεον της Ελληνικής Ναυτιλίας) Ιωάννη Ν. Γουλανδρή (1923-2011), ο Αλέκος ίδρυσε την N.J. Goulandris Ltd το 1953, ως ξεχωριστή από την υπάρχουσα οικογενειακή ναυτιλιακή επιχείρηση που ξεκίνησε τον 19ο αιώνα.
Η νέα εταιρία πήρε το όνομά της από τον πατέρα τους Νικόλαο και γρήγορα καθιερώθηκε ως ηγέτης στην μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο Ελληνική ναυτιλία. Πρώτα απέκτησε φορτηγά Liberty, αλλά σύντομα διαφοροποιήθηκε σε δεξαμενόπλοια. Η οικογένεια ήταν μεταξύ των πρώτων διεθνών εφοπλιστών που στράφηκαν στα Ιαπωνικά ναυπηγεία. Για ένα πετρελαιοφόρο που κατασκευάστηκε το 1957 ανάδοχος ήταν η Πριγκίπισσα Takamatsu κουνιάδα του Αυτοκράτορα. Αυτή ήταν η πρώτη φορά που η Αυτοκρατορική οικογένεια είχε βαφτίσει ένα ξένο πλοίο.
Ενώ η εταιρία δημιουργούσε έναν υψηλής ποιότητας στόλο πετρελαιοφόρων, έγινε και η πρώτη Ελληνικής ιδιοκτησίας με νεότευκτα χύδην φορτίου, χάρη σε δύο πλοία που παραδόθηκαν το 1956.
Το 1968, το 192.477 τόνων Νικόλαος Ι. Γουλανδρής έγινε το πρώτο πολύ μεγάλο (VLCC) μεταφοράς αργού πετρελαίου υπό Ελληνική σημαία. Ο Αλέκος βρισκόταν στο επίκεντρο των ναυτιλιακών δραστηριοτήτων του ομίλου καθώς και στα Ναυπηγεία Νεωρίου στην Σύρο, το παλαιότερο ναυπηγείο της Ελλάδας. Το 1969 που αποκτήθηκε από τους αδελφούς Γουλανδρή, το Νεώριον αυξήθηκε από 30 σε 400 εργαζόμενους μέσα σε λίγους μήνες από τη θητεία τους. Ο Αλέκος ήταν σαφής ότι η επένδυση ήταν για συναισθηματικούς λόγους όσο και για επιχειρηματικούς, με στόχο την διάσωση του ναυπηγείου και την ενίσχυση της απασχόλησης των νησιών των Κυκλάδων.
Μια προσωπικότητα που μπορούσε να επικοινωνεί τόσο εύκολα με βασιλείς όπως με τους κοινούς ναυτικούς στα πλοία της εταιρίας, συνέβαλε στην δημιουργία μιας εκτεταμένης οικογενειακής κουλτούρας στον N.Ι. Γουλανδρή. Η αγάπη του Αλέκου για την γενέτειρά του αντανακλάται σε αμέτρητες πράξεις υποστήριξης για την Άνδρο, τα χωριά, τα μοναστήρια και τα μνημεία της. Ένα εμβληματικό έργο, που ολοκληρώθηκε το 1994-5, ήταν η ανακατασκευή του φάρου Τουρλίτη που καταστράφηκε τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Αλλά ήταν εθνικός ευεργέτης. Άγνωστο στους περισσότερους Έλληνες, χορηγούσε αθόρυβα πολλές από τις κυριότερες εκδηλώσεις του μουσικού ημερολογίου στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών. Άλλους σκοπούς που χρηματοδότησε τα τελευταία χρόνια περιελάμβαναν τη σύσταση μιας νέας νομικής υπόθεσης για την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα από το Βρετανικό Μουσείο και μια φιλόδοξη ανακαίνιση του ιστορικού πολεμικού πλοίου Γεώργιος Αβέρωφ.
